Na budow� przysz�ego zak�adu unieszkodliwiania sta�ych odpad�w komunalnych wybrano teren le��cy na uboczu, odleg�y od zabudowy mieszkaniowej, wykorzystywany jako nielegalne wysypisko �mieci na Targ�wku. Wok�, na podmok�ym gruncie ros�y chaszcze krzak�w i zielska dekorowane tu i �wdzie gruzem, zu�ytymi oponami, puszkami po farbach i innych chemikaliach. Komunalny zak�ad dawa� perspektyw� uporz�dkowania tego terenu, budowy nowych ulic i infrastruktury technicznej.

Przegl�dam dzi� archiwalne zdj�cia pokazuj�ce teren przysz�ej budowy, gdzie w b�ocie grz�z�y samochody, a o nowej inwestycji �wiadczy�a jedynie ��ta tablica informacyjna. Wizje zak�adu otwieraj�cego drog� do nowoczesnego traktowania �mieci zaczyna�y wyrasta� z ziemi. Tymczasem w Polsce nie by�o przepis�w normuj�cych systemowo gospodark� odpadami, brak by�o regulacji odno�nie prowadzenia procesu spalania, kontroli emisji. ZUSOK sta� si� impulsem do innego ni� dotychczas spojrzenia na polskie �mieci. G�ry sk�adowisk (cho� intratne jako przedsi�wzi�cie gospodarcze) stawa�y si� prze�ytkiem, cho� w polskich realiach brakowa�o im alternatywy. Zak�adana systemowa segregacja nie mog�a si� wyklu�, odpady wo�ono w poszukiwaniu jak najta�szych dziur w ziemi, by je tam wrzuci� pod pretekstem planowego unieszkodliwiania, zostawiaj�c problem nast�pnym pokoleniom. Niekt�rzy pr�bowali upatrywa� rozwi�za� w 100 % segregacji odpad�w, kt�rej nie uda�o si� dotychczas nikomu osi�gn�� mimo znacznie zasobniejszego portfela. Dyskusja o przetwarzaniu by�a d�ugo bezprzedmiotowa wobec g��wnego czynnika reguluj�cego rynek � ceny. Sk�adowanie, jako najta�sze, brylowa�o. My�l, �e mo�na inaczej by� mo�e by�a dla niekt�rych pora�aj�ca, zagra�a�a dotychczasowej monopolistycznej pozycji. Samorz�d mia� odpowiada� za gospodark� odpadami, ponosi� koszty zwi�zane z tworzeniem systemu, lecz profity z rynku nie mia�y by� jego udzia�em. W takim uk�adzie trudno m�wi� o upowszechnianiu stosowania zaawansowanych technicznie, dro�szych metod przetwarzania odpad�w, zgodnie z zaleceniami Unii Europejskiej. Z obowi�zuj�cymi i stale wzrastaj�cymi poziomami odzysku surowc�w trudno sobie b�dzie poradzi� bez stosowania zr�nicowanych metod unieszkodliwiania, przy ograniczanym sk�adowaniu. Aby nowoczesny system gospodarki odpadami m�g� si� rozwija� niezb�dne b�d� takie regulacje prawne, kt�re pozwol� zapewni� op�acalno�� nowym technologiom, zach�c� inwestor�w do finansowania inwestycji, tworz�c perspektyw� zwrotu nak�ad�w poniesionych na budow�. My�l�, �e ten czas nadchodzi i dalsze pr�by torpedowania nowoczesnych rozwi�za� w gospodarce odpadami zostan� przeci�te w imi� po�ytku dla kraju i nas wszystkich. Powr��my wi�c do przepychanek zwi�zanych z budow� ZUSOKU.

W 1992 roku burmistrz Dzielnicy Warszawa - Praga P�noc zobowi�za� si� do wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji. Po uzyskaniu akceptacji Rady miasta sto�ecznego Warszawy wydana zosta�a decyzja o lokalizacji inwestycji. Z t� decyzj� zwi�zana by�a umowa dotycz�ca konieczno�ci spe�nienia wszystkich warunk�w, o kt�rych by�a mowa w wydanej decyzji lokalizacyjnej. Jako strony w post�powaniu w sprawie lokalizacji zak�adu postanowieniem burmistrza Dzielnicy Warszawa Praga - P�noc z 1993 roku dopuszczono takie organizacje spo�eczne, jak: Zarz�d Organizacji M�odzie�owej LOP, Spo�eczny Instytut Ekologiczny, Og�lnopolskie Towarzystwo Zagospodarowania Odpad�w "3R", Towarzystwo na rzecz ziemi, Stowarzyszenie "Przyjazne Miasto". Na wniosek Spo�ecznego Instytutu Ekologicznego wyst�puj�cego przeciwko planowanej budowie ZUSOK Wojew�dzki Inspektorat Ochrony �rodowiska przeprowadzi� kontrol� procesu lokalizacyjnego w dzielnicy Praga - P�noc. Do czasu wydania przez Wydzia� Ochrony �rodowiska Urz�du Wojew�dzkiego ostatecznej opinii o oddzia�ywaniu inwestycji na �rodowisko post�powanie w sprawie budowy ZUSOK zosta�o zawieszone. Na zlecenie dzielnicy w 1993 roku specjali�ci z Politechniki Krakowskiej wykonali ocen� oddzia�ywania na �rodowisko. Ocen� rozwi�za� projektowych ZUSOK wykona�o specjalistyczne biuro BIPROWOD z Zabrza. Przedstawione oceny spowodowa�y wstrzymanie przez burmistrza Dzielnicy post�powania w sprawie budowy zak�adu do czasu spe�nienia wymog�w okre�lonych w wydanych postanowieniach. 29 lipca 1993 roku Urz�d Wojew�dzki wyda� pozytywne postanowienie w sprawie lokalizacji ZUSOK. 4 pa�dziernika 1993 roku zostaje odwieszone post�powanie administracyjne w sprawie budowy ZUSOK postanowieniem Wydzia�u Architektury Urz�du Dzielnicy - Gminy Warszawa Praga - P�noc. 30 listopada 1993 roku do Prezydenta miasta sto�ecznego Warszawy radni z Komisji Ochrony �rodowiska zg�osili uwagi do za�o�e� techniczno - ekonomicznych ZUSOK.

W 1994 roku Rada Osiedla "Zacisze" oprotestowa�a usytuowanie ZUSOK. 3 marca 1994 roku podj�ta zosta�a przez Rad� Dzielnicy uchwa�a w sprawie uchylenia uchwa�y z 1992 roku w sprawie propozycji wskazania lokalizacyjnego i przekazania sprawy do Wojewody Warszawskiego. 29 kwietnia 1994 roku Urz�d Wojew�dzki wyda� pozytywn� opini� ( postanowienie o lokalizacji ZUSOK) po rozpatrzeniu kompleksowej oceny oddzia�ywania na �rodowisko. 12 lutego 1996 roku pomi�dzy Zarz�dem Dzielnicy Praga � P�noc a Zarz�dem miasta sto�ecznego Warszawy zosta�a zawarta umowa dotycz�ca wybudowania infrastruktury technicznej towarzysz�cej przysz�ej eksploatacji ZUSOK. Gmina Warszawa - Targ�wek zobowi�zana zosta�a do wydania pozwolenia na budow�. W lipcu 1996 roku burmistrz Gminy Warszawa - Targ�wek wyda� decyzj� o pozwoleniu na budow� ZUSOK, kt�r� oprotestowa�y organizacje ekologiczne. Do ko�ca 1996 roku trwa�a procedura wstrzymuj�ca wykonanie decyzji do czasu rozstrzygni�cia przez Naczelny S�d Administracyjny. Decyzja o pozwoleniu na budow� ZUSOK zosta�a utrzymana w mocy przez NSA. Dla w�a�ciwego nadzoru nad prowadzeniem procesu inwestycyjnego Gmina Targ�wek powo�a�a jako konsultanta specjalist� z Akademii G�rniczo - Hutniczej w Krakowie. W wyniku akcji propagandowej prowadzonej przez ekolog�w oraz nacisk�w spo�eczno�ci lokalnej Rada Gminy Targ�wek 14 stycznia 1997 roku podj�a uchwa�� w sprawie przeprowadzenia referendum gminnego dotycz�cego budowy ZUSOK. Referendum odby�o si� 16 lutego 1997 roku.

Ze wzgl�du na zbyt ma�� frekwencj�, referendum zosta�o uznane za niewa�ne. 7 maja 1998 roku ponownie podj�to pr�b� zablokowania budowy zak�adu. Rada Gminy Warszawa - Targ�wek podj�a uchwa�� w sprawie przeprowadzenia II referendum. 4 czerwca 1998 roku Wojewoda Warszawski uniewa�ni� wy�ej wspomnian� uchwa��. 29 marca 2000 roku zak�ad przekazano do uruchomienia. I tu rozpocz�� si� kolejny etap blokowania eksploatacji instalacji. Organizacje ekologiczne zaskar�y�y pozwolenie na budow� zak�adu, nast�pnie kolejno wszystkie decyzje administracyjne umo�liwiaj�ce rozruch. Uprawomocnienie decyzji dopuszczaj�cych zak�ad do eksploatacji nast�pi�o w czerwcu 2001 roku i 2 lipca 2001 roku podj��em jako dyrektor ZUSOK decyzj� o uruchomieniu instalacji. Rozpocz�� si� nowy rozdzia� w historii warszawskiej oraz polskiej gospodarki odpadami.