Nie ba� si� dentysty
Jak si� okazuje, stomatologia jest bardzo wiekow� dziedzin� medycyny - pierwsze zapisy na jej temat odnaleziono w tzw. papirusach Ebersa datowanych na 1550 rok p.n.e. Pierwsze wiert�o dentystyczne pojawi�o si� w 400 roku p.n.e., a wi�c w czasach Hipokratesa. Temat stary jak �wiat i wci�� na czasie. Na seminarium zorganizowanym dla dziennikarzy przez jedno ze sto�ecznych prywatnych centr�w stomatologicznych zaprezentowano najnowocze�niejsze metody leczenia naszego uz�bienia. Cho� denty�ci u�ywaj� doskona�ych i sprawdzonych materia��w, ubytki wype�niaj� kompozytami idealnie wsp�graj�cymi z odcieniem naszych z�b�w, wsp�czesne wiert�a s� bardzo precyzyjne, borowanie przebiega szybko, a b�l likwiduje znieczulenie miejscowe, niekt�rzy spo�r�d nas wci�� panicznie boj� si� dentysty. Leczenie nawet bardzo skomplikowanych przypadk�w nie jest ju� jednak �r�d�em takich cierpie� jak dawniej. W medycynie, a wi�c i w stomatologii r�wnie�, nast�pi� ogromny post�p. Oczywi�cie nadal chodzi o to, aby uratowa� ka�dy z�b, ale coraz cz�ciej chodzi r�wnie� o�to by zapewni� pacjentowi maksymalny komfort, a jego z�bom estetyczny wygl�d. Mo�e wi�c nie ma si� czego ba�? Z pewno�ci� warto zapobiega� chorobom z�b�w i przyz�bia - higiena jamy ustnej to podstawa. Nowoczesne gabinety stomatologiczne s� wyposa�one w aparaty ultrad�wi�kowe do zdejmowania kamienia i osadu naz�bnego, co stanowi profilaktyk� paradontozy i chor�b dzi�se�. Z�by warto fluoryzowa� i pokrywa� specjalnymi lakierami, co zapobiega powstawaniu pr�chnicy. Wszelkie zmiany pr�chnicowe trzeba leczy� jak najszybciej, by nie doprowadzi� do daleko posuni�tych zmian, kt�re wymagaj� nieprzyjemnego leczenia kana�owego. Stan uz�bienia Polak�w nieco si� poprawi�, ale jak pokazuj� badania, droga do idea�u jest jeszcze daleka. Je�li chodzi o mieszka�c�w Warszawy tylko 32,7 proc. m�czyzn i 27,6 proc. kobiet ma zdrowe z�by, a� 25,5 proc. m�czyzn i 23,8 proc. kobiet ma ubytki w stanie uz�bienia, za� 27 proc. m�czyzn i 22 proc. kobiet ma zaawansowan� pr�chnic�. Lek. stom. Agnieszka Sici�ska kieruj�ca plac�wk�, kt�ra zorganizowa�a seminarium dla dziennikarzy wypunktowa�a najistotniejsze cechy charakteryzuj�ce nowoczesn� stomatologi� - skuteczna walka z b�lem przy u�yciu �rodk�w farmakologicznych najnowszej generacji i narz�dzi do wprowadzania znieczulenia, diagnostyka pozwalaj�ca na precyzyjne zaplanowanie i przebieg leczenia, komfort pacjenta - niwelowanie wszystkich przykrych dozna� towarzysz�cych wizycie u dentysty i komfort lekarza - ergonomiczna pozycja podczas pracy, dobre o�wietlenie z pe�n� widoczno�ci�, dysponowanie doskona�ymi materia�ami i urz�dzeniami stomatologicznymi i wspomniany ju� �atwy i szybki dost�p do diagnostyki. Nowoczesna stomatologia mo�e na d�ugo zachowa� dobry stan naszych z�b�w, skorygowa� �le rosn�ce i zrekonstruowa� to czego brakuje - nawet fragmenty ko�ci i dzi�se�. Prof. zw. dr hab. med. Leszek W�adys�aw Kryst jako nauczyciel akademicki opracowa� nowy model kszta�cenia stomatolog�w, zespo�y, kt�rymi kierowa� przyczyni�y si� znacz�co do rozwoju bada� nad nowotworami z�bopochodnymi, ma na swoim koncie 270 prac naukowych z dziedziny chirurgii szcz�kowo-twarzowej i stomatologii. W swoim wyst�pieniu prof. Kryst przypomnia�, �e stomatologia jest reprezentowana przez wiele dzia��w - stomatologi� dzieci�c�, zachowawcz�, estetyczn�, chirurgi� stomatologiczn� i szcz�kowo-twarzow�, periodontologi� (choroby przyz�bia), ortodoncj�, protetyk� stomatologicz� i profilaktyk�. Nowoczesna stomatologia to mo�liwo�� stosowania skutecznej profilaktyki, bezbolesno�� zabieg�w leczniczych, zastosowanie materia��w biokompatybilnych z tkankami pacjenta. Warto bli�ej przyjrze� si� nowoczesnemu rozwi�zaniu, jakim s� implanty stomatologiczne - tytanowe elementy, kt�re wro�ni�te na sta�e w ko�ci �uchwy lub szcz�ki zast�puj� naturalny korze� utraconego z�ba. Odbudowa brak�w uz�bienia przy pomocy implant�w jest metod� najbardziej naturaln�, poniewa� tytan jest materia�em oboj�tnym biologicznie i nie wp�ywa na system odporno�ciowy organizmu. Dodatkowo metal ten charakteryzuje si� niewielkim przewodnictwem ciep�a, du�� wytrzyma�o�ci�, niskim ci�arem w�a�ciwym. Uwa�a si� go dzi� za�najlepszy materia� protetyczny. Proces osteointegracji, czyli zrastania materia�u protetycznego z ko�ci� jest podstaw� nowoczesnej implantologii. Jako pierwszy opisa� go szwedzki ortopeda, prof. Per Ingvar Branemark i on w�a�nie dokona� nowoczesnego zabiegu wszczepienia implant�w w 1965 roku. Wa�n� cech� leczenia implanotologicznego jest mo�liwo�� dokonania wszczepu kostnego, jakim jest implant, mi�dzy dwa zdrowe z�by, kt�re pozostaj� nienaruszone. Tymczasem podczas tradycyjnego leczenia nale�y oszlifowa� pod korony dwa zdrowe z�by, a nast�pnie do��czy� do nich trzeci z�b. Implanty maj� t� przewag� nad koronami, �e mo�na je stosowa� jako odtworzenie jednego, kilku lub wszystkich z�b�w. Podstaw� do podj�cia leczenia implanotologicznego jest szczeg�owy wywiad medyczny i stomatologiczny. Przed przeprowadzeniem zabiegu nale�y wyleczy� wszystkie stany zapalne jamy ustnej i pr�chnic�, a tak�e wykona� zdj�cie panoramiczne z�b�w. Je�li istniej� przeciwwskazania, lekarz mo�e zadecydowa�, �e pacjent nie kwalifikuje si� do zabiegu wszczepienia. Do najcz�stszych przeciwwskaza� zalicza si� przebyte ci�kie choroby psychiczne, zaburzenia hematologiczne (np. choroby krwi), przewlek�e choroby np. cukrzyca. Przeciwwskazaniem jest m�ody wiek pacjenta - poni�ej szesnastego roku �ycia ko�ciec nie jest jeszcze w�pe�ni rozwini�ty i ukszta�towany. Przeciwwskazaniem jest r�wnie� nadu�ywanie alkoholu i narkotyk�w, palenie papieros�w - proces gojenia przebiega wtedy znacznie wolniej. Zabieg wszczepienia implant�w przeprowadzany jest w specjalistycznym gabinecie, w miejscowym znieczuleniu. Stomatolog rozcina b�on� �luzow� wyrostka z�bodo�owego i umieszcza implant w precyzyjnie okre�lonym miejscu. Zabieg trwa oko�o 1 - 2 godzin w zale�no�ci od�ilo�ci wszczep�w i ko�czy si� zszyciem b�ony �luzowej. Po 7 - 10 dniach nast�puje zdj�cie szw�w. Przez 3 do 6 miesi�cy trwa proces integracji tytanowego implantu z tkank� kostn�. Przedostatnim etapem zabiegu jest umieszczenie ��cznika mi�dzy implantem a koron� z�ba. Dzi�ki ��cznikowi nowo zbudowana korona z�ba zostaje przykr�cona do tytanowego elementu. Po zabiegu pacjenta obowi�zuje szczeg�lne przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej i systematyczne kontrole stomatologiczne, przynajmniej dwa razy do roku. Implanty to ostateczno�� - dbanie o higien� jamy ustnej sprawi, �e na d�ugo b�dziemy mogli zachowa� w�asne z�by. Cz�ste mycie, u�ywanie dobrych past, nici dentystycznych, p�yn�w do p�ukania jamy ustnej, leczenie ka�dej zmiany pr�chnicowej, usuwanie kamienia naz�bnego, fluoryzowanie z�b�w i pokrywanie ich specjalnym lakierem to ca�y wachlarz metod dost�pnych dla wi�kszo�ci z nas. Brzmi nieprawdopodobnie, ale jest w Europie kraj, w kt�rym pr�chnica i choroby przyz�bia w og�le nie wyst�puj� - to Islandia. W krajach skandynawskich choroby z�b�w i przyz�bia s� zjawiskiem marginalnym. To efekt w�a�ciwej profilaktyki i programu leczenia uz�bienia. Tak mo�e by� w Polsce, wiele zale�y od nas samych.
El�bieta Gutowska
|