Praga, w��czona w 1791 roku do Warszawy, do lat 60. XIX wieku by�a zaniedbanym "przedmie�ciem" stolicy. Zmieni�o si� to dzi�ki o�ywieniu gospodarczemu: zbudowano sta�y most na Wi�le (most Kierbedzia, 1859-64) oraz nowe linie kolejowe: do Petersburga, Terespola i Brze�cia, z po��czeniem do Moskwy i Kijowa. W 1866 roku wytyczono now� ulic� dojazdow� do mostu Kierbedzia � ul. Aleksandrowsk� (dzi� al. Solidarno�ci), a tak�e ul. Kijowsk�. Zacz�� si� rozw�j przemys�u: na ul. Brukow� przeniesiono fabryk� wyrob�w �elaznych i emaliowanych "Wulkan", w 1878 r. utworzono Warszawsk� Fabryk� Stali, na Targ�wku powsta�a huta szk�a, przy ul. Szwedzkiej Fabryka Przetwor�w Chemicznych, a przy ul. Z�bkowskiej Fabryka Wyrob�w Metalowych. W 1868 r. otwarto pierwszy na Pradze szpital, w rok p�niej uruchomiono wodoci�g, w 1884 za�o�ono Cmentarz Br�dnowski. Zwi�kszy�a si� liczba mieszka�c�w, wzros�o zapotrzebowanie na szko�y.

W 1884 roku Julian R�ycki, znany spo�ecznik, a zarazem cz�owiek maj�tny i ustosunkowany (w�a�ciciel dw�ch aptek i za�o�yciel Bazaru R�yckiego) uzyska� zgod� o�wiatowych w�adz rosyjskich na utworzenie na Pradze 8-klasowego rz�dowego gimnazjum m�skiego.

15 wrze�nia 1885 r. odby�o si� uroczy�cie otwarcie gimnazjum. Pocz�tkowo, przez pierwsze 20 lat, mie�ci�o si� ono w wynajmowanym budynku czynszowym przy ul. Brukowej 16 (obecnie Okrzei) r�g Namiestnikowskiej (obecnie Sierakowskiego). W�a�cicielem domu by� Karol Minter. W 1889 roku uzyskano z fundusz�w miejskich zapomogi dla Gimnazjum Praskiego, na koszta najmu lokalu 5 500 rubli, a na utrzymanie szko�y jeszcze 11 480 rubli.

Dyrektorem Gimnazjum Praskiego by� w�wczas Rosjanin Wodo�agin. W roku szkolnym 1885/86 gimnazjum liczy�o 340 uczni�w. Obowi�zywa�y ich jednolite stroje. Przynale�no�� do Praskiego Gimnazjum uwidoczniona by�a literami "P.G." na uczniowskich czapkach. Nauczyciele i pozosta�y personel nosili urz�dowe fraki lub surduty � nieod��czny atrybut rosyjskiej administracji. Nauka rozpoczyna�a si� o godz. 9. Dziennie by�o nie wi�cej ni� 6 lekcji. Na ostatnich lekcjach zwykle by�y rysunki, kaligrafia lub gimnastyka. Dbano te� o umiej�tno�ci artystyczne uczni�w. Dla starszych ch�opc�w organizowano zbiorowe lekcje rytmiki i ta�c�w. Istnia�a uczniowska orkiestra d�ta i zesp� smyczkowy. Lekcje przedziela�y kr�tkie pauzy i dopiero o godz. 12 by� dzwonek na du��, 25-minutow� przerw�.

Rok szkolny rozpoczyna� si� 2 wrze�nia. �wiadectwo promocji do nast�pnej klasy wydawano ju� 15 maja. Dwie oceny niedostateczne uprawnia�y jeszcze do egzamin�w poprawkowych po wakacjach. W drugiej po�owie czerwca zdawa�o si� matur� prawie ze wszystkich przedmiot�w.

Kuratoria szkolne wydawa�y zarz�dzenia i instrukcje rusyfikacyjne. J�zykiem wyk�adowym we wszystkich szko�ach by� urz�dowy j�zyk rosyjski. Nauka j�zyka polskiego polega�a oficjalnie tylko na t�umaczeniu go na j�zyk rosyjski.

Adam Frydrychiewicz, absolwent z 1894 roku (na zdj�ciu z 1962 r., obok Henryka Sowi�skiego, wieloletniego dyrektora Liceum Og�lnokszta�c�cego im. Kr�la W�adys�awa IV), opowiada�, w jaki spos�b, mimo oficjalnych zakaz�w, odbywa�a si� w Gimnazjum Praskim nauka literatury polskiej: "W roku szkolnym 1892/93 nasz polonista, prof. Henryk Za��ski prowadzi� zaj�cia w ten spos�b, ze ka�dy z nas mia� przed sob� podr�cznik j�zyka polskiego i z g�ry um�wiony ucze� mia� polecenie, w razie gdyby na lekcj� wszed� dyrektor lub inspektor, od razu t�umaczy� odpowiednie miejsce zdania, sam za� prof. Za��ski ustnie wyk�ada� nam literatur� polsk�, poczynaj�c od Miko�aja Reja z Nag�owic".

W 1905 roku rozpocz�to budow� gmachu szkolnego dla Gimnazjum Praskiego, przy ul. Aleksandrowskiej r�g Petersburskiej. Nowy gmach, zaprojektowany przez W�adys�awa A. Koz�owskiego, uko�czono jesieni� 1907 roku. W roku szkolnym 1907/08 gimnazjum przenios�o si� do w�asnego budynku, na owe czasy � luksusowego. Po raz pierwszy w Warszawie zastosowano tu klimatyzacj�. Wszystkie posadzki wy�o�one by�y linoleum. Gimnazjum posiada�o bogato wyposa�on� pracowni� fizyczn� oraz aul�, istniej�c� do dzi�. Nie by�o jednak sal gimnastycznej � w programach szkolnych nie istnia� jeszcze przedmiot wychowanie fizyczne. W grudniu 1910 roku Praskie Gimnazjum obchodzi�o 25-lecie swego istnienia.

Z chwil� wybuchu I wojny �wiatowej wojskowe w�adze rosyjskie zaj�y gmach szkolny na szpital. Uczniowie starszych klas przez ca�y rok szkolny odbywali zaj�cia w godzinach popo�udniowych w pomieszczeniach prywatnej szko�y �e�skiej przy ul. Wile�skiej 31. M�odsi gimnazjali�ci uczyli si� w budynkach szk� elementarnych przy ul. Szerokiej (obecnie Ks. K�opotowskiego) r�g Namiestnikowskiej (obecnie Sierakowskiego). Tak by�o do ewakuacji Rosjan z Warszawy w sierpniu 1915 roku W wyniku ofensywy niemieckiej wojska rosyjskie bez walki odda�y lewobrze�n� Warszaw� oraz Prag�. Nast�pi�a ewakuacja rosyjskiej administracji cywilnej i rosyjskich instytucji, m.in. szk� rosyjskich. Z Gimnazjum Praskiego wywieziono wyposa�enie gabinetu fizycznego i chemicznego oraz ca�� dokumentacj� szkoln�. Rosyjski personel pedagogiczny zosta� ewakuowany. Po 30 latach funkcjonowania przesta�o istnie� Gimnazjum M�skie na Pradze. Pozostali polscy uczniowie i gmach szkolny, w kt�rym obecnie mie�ci si� Gimnazjum i Liceum im. Kr�la W�adys�awa IV.